Rüzgar sörfçüleri ve yelkenciler için Sahiller, Koylar ve Plajlar, sürekli esen rüzgarı ve sakin denizi ile Alaçatı sörf ve yelkencilik gibi su sporları için adeta bir cennet niteliğinde. Kıyıdan uzaklığı bir buçuk metreyi geçmeyen denizin derinliği de 60 ila 80 metre arasında. Bu derinlik, deniz sporlarına yeni başlayanlar için kendilerini güvende hissedebilecekleri sığ ve düz bir deniz ortamı sağlamaktadır. Bölgede bulunan Ilıca plajı su sporları açısından son derece uygun. Denize açılacağınız bir günün ardından akşamınızı birbirinden güzel Alaçatı otellerinde dinlenerek geçirebilirsiniz. Alaçatı’da geçireceğiniz keyifli bir plan yapmak istiyorsanız, Alaçatı otellerini ve Alaçatı gezilecek yerleri ziyaret etmeyi unutmayın.
İzmir’in Çeşme ilçesinde bulunan Alaçatı’da rüzgar ve deniz yılın hemen her döneminde yelkencilik sporu için elverişlidir. Eğer yelkencilik sporunu bir yarışma olarak değil de zevk almak için yapıyorsanız, Alaçatı’nın dalgalardan arınmış denizi tam size göre. Bu olumlu özelliği sayesinde Alaçatı, her yıl sadece yurt içinden değil, yurt dışından da çok sayıda yelken sporu tutkunlarını ağırlıyor. Son yıllarda Alaçatı ülkenin en önemli tatil bölgelerinden birisi haline gelirken, bölgeye olan ilgi de her geçen gün artıyor. Bu durum çeşitli Alaçatı etkinliklerinin düzenlenmesine de vesile oluyor. Yelkencilik ise Alaçatı’da yılın neredeyse tamamı boyunca yapılabilmektedir. Bu spora yeni başlamak isteyenler için, yelkencilik eğitimi veren çok sayıda yelkencilik kursu Alaçatı’da mevcut.
Yelkenliler öyle bir tutkudur ki, bu sporu yapmasanız da en azından evinizde veya ofisinizde maketlerini saklarsınız.
Yelkencilik Nedir?
Çok eski bir geçmişi olan yelkenliler, aynı zamanda denizcilik açısından da çok önemlidir. Eskiden denize açılan gemilerde kullanılmak üzere yakıt bulmak kolay olmadığı İçin yelkenli gemiler tercih edilirdi. Bu araçlar rüzgâr gücüyle çalıştıkları için yakıt sıkıntısı yaşanmıyordu. Yaklaşık 4500 yıl önce kullanılmaya başlanan bu tekneler artık çok ama çok daha gelişmiş durumda. Günümüzde yelken kulüplerinde tamamen sportif amaçlarla kullanılmaktadır. Ekipler halinde kullanılan daha büyük teknelerin yanı sıra bir veya 2 kişi tarafından kontrol edilen yaklaşık 4 metrelik küçük tekneler de mevcuttur.
Yelkencilik, adrenalin ve eğlence tutkunlarının keyifle yapabileceği bir spordur. Yelkenlinin işleyiş şekli, rüzgara ve rüzgarın yönüne bağlıdır. Yelkene dolan rüzgar, bir tür yüksek basınç yaratarak teknenin ilerlemesini sağlar. Yelken, pratik yapmayı ve belli tekniklerde usta olmayı gerektiren bir spordur. Ancak yeni başlayanlar da biraz eğitimle kısa sürede kolayca yelken açabilirler. Sizler bu sporda doğanın, rüzgarın ve denizin birer parçası haline geleceksiniz. Çünkü onlara göre hareket etmeyi öğreniyorsunuz. Aynı zamanda tüm vücudunuzu çalıştıracak bir spordur
Yelken nedir?
Yelkenliler çok popüler olunca birçok kişi bunların en çok önem verdiği parça olan yelkeni merak ediyor. Gemicilikte geçmişten günümüze kadar kullanılan ve geminin rüzgar gücü ile ilerlemesini sağlayan rüzgarın kuvvetinden yararlanarak geniş bir yüzey oluşturmak üzere yan yana dikilmiş ve direğe uygun bir şekilde bağlanmış bir kumaştır. Günümüzde oldukça popüler olan yelkenli araçlar, ağırlıklı olarak su sporları yapan kişiler tarafından tercih edilmektedir. Oldukça gelişmiş olan bu spor ülkemizde oldukça eğlenceli ve adrenalin oranı yüksektir. Yelken sporu genellikle yelken kulübü olarak faaliyet gösteren kurumlarda yürütülmektedir. Bunun yanı sıra bireysel yelken sporu yapan pek çok kişi var. Bu spor, kulüplerin aracılığıyla yarışmalara dönüşüyor ve her yıl farklı etkinlikler düzenleniyor.
Türkiye’de Yelkencilik
Yelken, anlamı itibariyle ve uyandırdığı duygularla pek çok insanın kalbini fethetmektedir. Hem denize hem de adrenaline en çok hitap eden sporlardan biri olan yelken, özellikle son yıllarda ülkemizde yoğun ilgi görüyor. Ülkemiz genelinde birçok kişi kendini bu spora adamakta ve en iyi şekilde uygulamaktadır. Yelkenliler öyle bir tutkudur ki, birçok kişi bu sporu yapmasa da en azından evlerine ve ofislerine yelkenlilerin maketleri bulunuyor.
Bir yandan eğlenceli bir yandan da stresten arındıran bu spor, rüzgarın yardımıyla bir yelkenin üzerinde hareket etme mantığına dayanıyor. Kendisine özgün ekipmanları olan yelken sporunda başarılı olmak için rüzgar koşullarını kontrol edebilmeyi öğrenmek büyük önem taşıyor.
Alaçatı’da da yelken sporu ile ilgilenen insanlar için oldukça önemli yerler bulunmaktadır. Bunların yanı sıra, her bir yıl çeşitli yarışmalar düzenlenmektedir. Türkiye’deki bazı yelken merkezleri aynı zamanda dünyanın dört bir tarafından gelen yelkencilerin de ilgisini çekmektedir.
Yelkenli Kumaşları Hakkında Önemli Bilgiler
Yelkenleri daha rahat hareket ettirmek amacı ile kullanılan kumaş çok özel olarak tasarlanmıştır. Özetle ne çok sert ne çok yumuşak bir kumaştır. Yelkenli kumaşının sağlamlığı bu spor için vazgeçilmeyen bir kriterdir. Tuzlu su, rüzgar ve güneş gibi etkilere maruz kalan kumaş zamanla gücünü kaybeder. Yelken 3 boyutlu yapıdadır. Aynı zamanda rüzgarı tutma ve yakalama özelliğine de sahiptir ve bu yüzden yelken bezi düz değil, eğimli ve bombelidir.
Yelkencilik Sporu Nasıl Yapılır?
Yelkenciliğe başlamadan önce bazı temel terimleri öğrenmeye ihtiyacınız var. Ancak terimleri öğrendikten ve sonra eğitimlere başlayabilirsiniz. Yazımızın devamında sizler için bazı terimler de bulunuyor.
İlk olarak dümeni nasıl hareket ettirebileceğinizi öğrenmelisiniz. Sonrasında rüzgara karşı nasıl hareket edeceğiniz konusunda deneyim kazanmalısınız. Eğer yelkeninizi istediğiniz noktaya getirmeyi başarırsanız, yelken için gerekli temeli attığınızı varsayabiliriz. Yelken sporunda başarılı olabilmenin olmazsa olmaz şartı eksiksiz ekipmanlardır. Bunlara ek olarak, bedeninizin de yelkenle uyum içinde ve dengede olması gerekir.
Yelkencilikte Kullanılan Ekipmanlar
Yelkenciliğe başladığınızda, ilk başta bunu sevip sevmeyeceğinizi bilemezsiniz. Bundan dolayı başlangıçta sadece temel ekipmanı satın almak yararlı olacaktır. Eğer sevdiyseniz de devam etmek isterseniz, eksiklerinizi tamamlayabilirsiniz.
Yeni başlayanlar için, kendinizi korumanızı sağlayacak kıyafetlere sahip olmanız yeterlidir. Temel ekipmanlar arasında yelken pantolonu ya da şortu, tişörtü, montu ve gözlük yer almaktadır. Su geçirmez olarak özel üretilmiş kumaştan yapılmış modelleri tercih etmelisiniz. Hava koşullarının sert olduğu bölgelerden birinde bulunuyorsanız, giysilerinizin rüzgara dayanıklı olduğundan emin olmalısınız. Aynı zamanda kumaşların cildimizin nefes almasına izin veriyor olması da önemlidir.
Yelkencilik Terimleri
Yelkenciliğe başladığınızda sıklıkla duyacağınız, yelkencilikte kullanılan terimlerden bazıları aşağıda listelenmiştir.
Kontra
Yelkenli teknelerin ve deniz taşıtlarının sancak veya iskele olup olmadıklarını belirtmek için kullanılan bir terimdir. Yelkenin dolduğu yön anlamı da taşır.
Sancak Kontra
Yelkenlilerin ve deniz taşıtlarının sağ tarafı anlamında kullanılan bir terimdir. Yeşil renklidir. geceleri deniz taşıtlarının yeşil görünen tarafları sancak taraflarıdır.
İskele Kontra
Yelkenlilerin ve deniz taşıtlarının sol tarafı için kullanılan bir terimdir. Kırmızı renklidir ve sancak kontra taşıta geçiş hakkı vermek zorundadır.
Seyir
Yelkenli teknelerinin rüzgara olan açılarına bağlı olarak 3 ana gidiş yönü vardır. Bunlara orsa, apaz ve pupa denir. bu yönlere verilen terime seyir denir.
Orsa Seyri
Rüzgara en yakın seyirdir. Yelkenliler, rüzgara karşı ilerleyemez. Teknenin omurganın hattı ile rüzgar arasında yaklaşık 45 derecelik bir açı oluşur.
Apaz Seyri
Yelkenlinin rüzgarı yan taraftan alarak seyir etmenine denir. Teknenin omurga hattıyla rüzgar arasında 90 derecelik açı olur. apaz seyrini dar ve geniş apaz seyri olmak üzere ikiye ayırabiliriz . Rüzgar açısı 50 dereceyse dar apaz, 135 dereceyse geniş apaz adı verilir. Apaz seyri çoğu yelkenli için en hızlı seyirdir.
Pupa Seyri
Yelkenli, pupa seyrinde rüzgarı arkadan (180 derece) alır. Etkisi orsa ve apaz seyrine göre çok daha azdır. Çünkü pupa seyrinde yelken, paraşüt gibi hareket eder. Bu yüzden pupa seyri biraz daha yavaştır.
Tramola
Orsa seyrinde rüzgara çok yakın seyreden teknenin hedefine ulaşabilmesi için dönüşler yapması gerekir. Rüzgar üstüne doğru yapılan bu dönüşlere tramola denir. Tramolanın sadece orsa seyrinde atıldığını unutmamak önemlidir.
Kavança
Rüzgarı arkadan alan yelkenli, gideceği yere göre dönüş yapıp kontra değiştirmek zorundadır. Rüzgar altına yapılan dönüşlere kavança veya boci tramola denir. Sert havalarda kavança, bumbanın hareketlerinin sert oluşuna sebep olur. Bu yüzden dikkatli olunmalıdır. Gerekli olmadıkça, sert hava şartlarında yapılmamalıdır. Kavança orsa seyrinde atılmaz, geniş apaz veya pupa seyrinde atılabilir.
Rüzgâr üstü
Yelkenlinin rüzgarı aldığı yön.
Rüzgar altı
Yelkenlinin rüzgarı aldığı yönün tersi tarafı.
Orsalamak
Yelkenli ile rüzgar arasındaki açıyı minimuma indirmek ve teknenin mümkün olduğunca rüzgara yaklaştırılması anlamına gelir. İstendiği zaman sınıra kadar gelinmesi de zorunlu değildir. Belirli bir sınırlaması yoktur.
Kafayı açmak
Bu, yelkenli ile arasındaki açıyı artırmasına denir. Orsalamanın tam tersi de olarak görülebilir.
Yapraklama
Eğer yelkenimizi rüzgâr ile dolduramazsak, yelkenlerimiz sağa sola savrulur. İşte bu harekete yapraklama ya da pırpırlama denir. Bu durumda yelkenden bir güç elde edilemez ve yelkenli ileriye doğru hareket edemez.
Kör Tramola
tramola atabilmek İçin, yelkenlimizin tramola atmaya başlamadan önce yeterli hıza, diğer bir ifade ile yeterli enerjiye sahip olması gerekir. Durağan haldeki tekneye tramola attırılmaz. Yeterli enerji olmadığı için tramola atılmıyorsa ve köre düşülüyorsa (yapraklama) bunu kör tramola olarak adlandırırız.
Bayılma
Özellikle de rüzgarlı havalarda yelkenlimiz orsa ve apaz seyirlerinde rüzgar altına yatarak yan yan ilerler. Bu duruma bayılma denir. Bayılma önlenmez ancak teknenin burnu rüzgar yönüne çevrilerek aşırı bayılma önlenmelidir.
Trim
Şekli değiştirerek maksimum verim elde etme amacıyla yelkenimizde yaptığımız şekil değişikliklerine trim denir.
Kerteriz
Hafif rüzgar değişimlerini anlamak ve bu değişikliklerin rotamızı bozmasını önlemek için pruvadaki sabit bir noktayı akılda tutmaya denir. Bu doğrultuda rüzgarın değiştiğini anlar ve rotamızı değiştiririz. Çok önemli bir kavramdır.
Yelkenli Tekne Parçaları
- Ana yelken
İki yelkenli gemilerde büyük ve görülebilir olan yelkene denir. Direğe bağlıdır.
- Kıç Istralya
Direği arkadan destekliyor gibi görülen tele, kıç ıstralya denir. - Kıç
Yelkenlinin arka kısmını tanımlamak için kullanılan bir isimdir. Tüm tekneler için de kullanılan bir terimdir. - Bumba
Alttan ana yelkeni taşıyan ve direğe bağlı bulunan uzun, ince parçaya bumba denir. - Çarmıh
Çarmıh, bir yelkenli teknenin direk kısmını yandan destekleyen ve sabit tutan bir teldir.
- Direk
Yelkenlerin yukarıda kalmasını sağlamak için gerekli olan en önemli parçadır. - Baş Istralya
Yelkenlinin direğini ayakta tutan ve baş taraftan destekleyen tele baş ıstralya denir. - Baş
Yelkenlilerin baş kısmına verilen isimdir. Tüm tekneler için de kullanılan bir terimdir. - Borda
Tekne gövdesinin yan kısımlarına bordo denir. Bu, denizdeki her çeşit tekne için kullanılan bir ortak isimdir. - Cenova
Çift yelkenli teknelerde (sloop arma), ön taraftaki küçük yelkene flok ya da cenova denir.
Alaçatı, kalabalık şehirlerin ve normal hayatın yorucu temposundan kaçmak isteyenler için sakin bir yaşam tarzı sunuyor. Aktif ortamı arayanlar için ise Alaçatı’da tüplü dalış, tekne turu, yelkencilik ve daha birçok spor ve aktivite imkanı mevcut. Doğa yürüyüşü olanaklarına da ev sahipliği yapan Alaçatı, dünyanın önde gelen sörf bölgelerinden biridir ve bu alanda çeşitli uluslararası şampiyonluklarına ev sahipliği etmektedir. Alaçatı’da alışveriş yapmak isteyenler için sıra dışı, zevkli, zarif ve bölgeye özgü, geniş yelpazede ürün çeşitleri bulacaksınız. Alaçatı’da yeme ve içme için de birbirinden farklı seçenekler mevcut. Ege’nin yöresel, taptaze ve lezzetli yemekleri, çok özel balık restoranları, yerel spesiyallere sahip restoran ve kafeler sizlere birçok alternatif sunuyor.
Bu spora gönül vermeye karar verdiyseniz eğer, denize çıkmadan önce https://pirireis.mgm.gov.tr/marinalar/21 sayfasını incelemeyi lütfen unutmayın.